Rode Duivels: bye bye Belgium!

Het is intussen al zeven jaar geleden dat de Rode Duivels nog op de Wereldbeker aanwezig zijn geweest. Met het dubbele verlies tegen Bosnië (2-4 thuis en 2-1 uit) werd alweer een campagne vroegtijdig afgesloten. Ondanks het aanwezige talent lukte niet voor de Belgen. Hoe komt dat dan?

Dag België, tot de volgende keer!

Half Nederland lacht zich een kriek na de twee nederlagen van de zuiderburen tegen een al bij al matig voetballand. Terwijl Holland met de vingers in de neus nu al verzekerd is van een plaats voor de World Cup in Zuid-Afrika volgend jaar, is België nogmaals met glans gezakt. De positie van coach Vandereycken is precair en het ziet ernaar uit dat hij volgende week naar een andere job zal mogen uitkijken.

De nationale ploeg vist alweer achter het net

De hoogdagen van het Belgische voetbal zijn al een tijdje achter de rug. In 2002 trok de natie apetrots voor de zesde keer op rij naar het belangrijkste voetbalevenement ter wereld in Japan en Zuid-Korea.

Hun beste resultaten tijdens die periode waren een vierde plaats in 1986 toen in de halve finale het Argentinië van balgoochelaar Maradona hun de weg naar een eerste finale versperde en de onverdiende uitschakeling in de achtste finale vier jaar later door Engeland. Zo werd de talentrijkste Belgische generatie ooit waarvan kleppers als Preud'homme, Gerets, Clijsters, Scifo, Degryse en Ceulemans deel uitmaakten aan de kant gezet.

Niettegenstaande een pak talent

De hoop die het Belgisch elftal in deze campagne meedroeg berustte vooral op het duidelijk aanwezige talent. Het kruim van de ploeg speelt momenteel in de Nederlandse competitie en gooit daar hoge ogen. Beaam het met mij: het verrassend knap spelende AZ levert spelers als Dembélé, Swerts, Martens en Pocognoli terwijl bij Ajax Vertonghen en Vermaelen het goede weer uitmaken.

Bij Manchester City heeft Vincent Kompany zijn stempelt gedrukt, terwijl coach David Moyes van Everton zegt dat hij volgend jaar zijn ploeg rond de in september jl. overgekomen Fellaini zal uitbouwen. In de Franse competitie spelen de twee toptalenten Kevin Mirallas (Saint-Etienne) en Eden Hazard (Lille), die een gouden toekomst wordt voorspeld en in de Franse pers nu al, op achttienjarige leeftijd, op handen wordt gedragen. Verder zijn er nog Logan Bailly en Filip Daems (Mönchengladbach), Tom De Sutter (Anderlecht), Tom De Mul (door Sevilla uitgeleend aan GBA) en Faris Haroun (GBA) die eveneens deel uitmaakten van het winnende jongerenteam.

De technisch begaafde Standard Luik-spelers Steven Dufour en Alex Witsel zijn evenmin uit de ploeg weg te denken.

Deze jonge kern wordt aangevuld met anciens als Timmy Simoens (steeds top bij PSV), Wesley Sonck (goed voor telkens minstens één doelpunt per wedstrijd in de huidige campagne, op de laatste confrontatie na) en doelman Stijn Stijnen.

De laatste twee wedstrijden ontbraken weliswaar Daniel Van Buyten (Bayern München), Anthony Vandenborre (Genua), Jan Vertonghen en Maarten Martens, niet van de minsten.

Waaraan is deze afgang te wijten?

Zelfs in Nederland wordt lyrisch gedaan over het potentieel dat in deze Belgische ploeg huist. Hoe komt het dan dat het alweer mis gegaan is voor onze zuiderburen?

Een eerste reden is ongetwijfeld het gebrek aan ervaring die het team kenmerkt. De gemiddelde leeftijd van de elf schommelt rond de 22 jaar. Bijzonder jong dus.

Niet minder dan zes spelers van de ploeg die afgelopen zomer vierde werd op de Olympische Spelen in Peking kregen hun plaats binnen het team.

In het huidige topvoetbal is een evenwichtig uitgebalanceerde ploeg waarin ervaring het jonge, ontstuimige talent moet sturen en ondersteunen een noodzaak als je goede resultaten wil boeken. Met drie oudere spelers is dit duidelijk niet het geval. De meeste doelpunten die de Belgen in de huidige campagne incasseerden waren te wijten aan flaters van jonge spelers. Zoals Sonck het na de wedstrijd in Bosnië van afgelopen woensdag nog uitdrukte: "Bij de vorige generatie was dit nooit gebeurd. Niettegenstaande die groep minder talentrijk was, had ze de nodige ervaring en maturiteit in huis om agressief spelende ploegen op te vangen."

Tweede reden is wellicht de trainer. René Vandereycken, zelf trouwens een ex-international, wordt doorgaans beschouwd als een degelijke coach, een man die het klappen van de voetbalzweep kent. Hij is een ietwat kleurloze figuur wiens conservatieve aanpak niet door iedereen wordt gesmaakt. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat deze groep jonge spelers zich goed voelde bij de gevraagde spelwijze. De manier waarop de Belgische trainer zijn manschappen vorige zaterdag deed spelen in de thuiswedstrijd tegen Bosnië, deed menige wenkbrauw fronsen: hij had immers de opdracht gegeven met hoge ballen te werken, typisch Brits, achterhaald, voetbal dus. Bedoeling was gestalterijke voetballers als Fellaini en De Camargo (een recent genaturaliseerde Braziliaan) te bereiken en te hopen op een succesrijk doorkoppen. Verwonderlijk was het niet dat de Bosniërs slechts één (lucky) kans weggaven. Ironisch genoeg kwam de enige Belgische field goal er door een snelle combinatie over de grond.

Hoe moet het nu verder?

Een Belgische krant pakte op een bepaald ogenblik uit met het nieuws dat er een conflict zou zijn ontstaan tussen de jonge en de oudere spelers met betrekking tot Vandereycken, wat even later door de oudere spelers als 'opgeblazen' werd betiteld.
Feit is dat de positie van de coach minstens ter discussie staat. Vooral in de Waalse pers was er al maanden misnoegdheid vanwege zijn aanpak. Na het dubbele verlies eiste de Belgische pers Vandereyckens ontslag, temeer dat in de verlenging van Vandereyckens contract na de campagne voor het Europees kampioenschap in Oostenrijk en Zwitserland duidelijk gestipuleerd werd dat een kwalificatie voor Zuid-Afrika of toch minstens een strijd voor de tweede plaats tot het eind een sine qua non was.

Bij slechte resultaten is het steeds de trainer die de boter gegeten heeft. In dit geval lijkt het de logica zelf: niet alleen de gevolgde tactiek maar ook de selectie op zich ligt zwaar onder vuur.

Nog steeds beweren specialisten dat deze generatie talentrijke Duivels een gouden toekomst tegemoet mogen zien. Voetbalspelers bereiken hun top pas tussen 25 en 28 jaar. De kern van de Belgische ploeg bevindt zich momenteel nog enkele jaren verwijderd van deze leeftijd. Logisch gezien zou je dus kunnen besluiten dat je dit team nog even respijt moet geven.

Een nieuwe bondscoach

Dus werd Vandereycken aan de kant geschoven en hoopt men met Dick Advocaat de man te hebben gevonden die de ploeg kan uitbalanceren, motiveren en een nieuw elan geven met aanvallend voetbal stoelend op een stevige verdediging en jongens die ervoor willen gaan.

De nationale pers opteerde eerder voor oud-international Hugo Broos. Net als Frankie Vercauteren, huidige hulpcoach, lag hij te veel in de lijn van de huidige en de vorige bondscoach (Aimé Antheunis). Een stevige kanshebber (vooral gesteund door de Franstalige pers) leek Jean-François De Sart, de Waalse coach die de jonge Belgen zo succesrijk maakte. Toen hij hoorde dat hij het toch niet werd overwoog hij clubtrainer te worden, maar intussen tekende hij bij als bondscoach der beloften.

Dé topcoach die vele Belgen zich wensten was Eric Gerets. Bekend is dat hij graag buitenlandse topploegen traint en enkel een fin de carrière in België voorziet bij ‘zijn’ club Standard Luik. Voor een binnenlands avontuur bleek hij nog niet bereid. Hij opteerde voor een lucratief contract in Saoedi-Arabië.

Vele stemmen gingen dan ook op om een buitenlandse coach aan te werven. Nadat Van Gaal besloot naar Duitsland te trekken werd het Dick Advocaat die een avontuur dicht bij zijn geboorteland wel zag zitten. Tot eind dit jaar wou hij aan de slag bij Zenith Sint-Petersburg blijven om vanaf januari de touwtjes van de Rode Duivels in handen te krijgen, maar door tegenvallende resultaten werd hij door de Russen vroeger de laan uitgestuurd.

In afwachting van de komst van Advocaat maakte Frankie Vervauteren, adjunct-bondscoach onder Vandereycken en oud-trainer van Anderlecht, de dienst uit. Hij moest de laatste wedstrijden in de voorronde voor de Wereldbeker in Zuid-Afrika zo goed mogelijk trachten af te werken. Francky Dury, trainer van Zulte-Waregem, werd zijn adjunct.

Na de verloren oefeninterland tegen Tsjechië (3-1) bleek dat er nog heel wat werk op de plank was om van de Rode Duivels een echt team te maken, maar de rampspoed hield niet op en in de twee volgende voorrondewedstrijden werden de Duivels helemaal belachelijk gemaakt: eerst door Spanje (5-0), dan door voetbaldwerg Armenië (125ste op de ranglijst der voetballanden!) (2-1). Vercauteren diende meteen zijn ontslag in en Advocaat werd bereid gevonden om vroeger aan de slag te gaan om het tij te doen keren… De Nederlander aanvaardde de opdracht en slaagde erin de mentaliteit van de ploeg in die mate te veranderen dat ze het toch niet te onderschatten Turkije met een 2-0 nederlaag naar huis stuurden. Eerlijkheidshalve dient wel vermeld te worden dat Turkije eveneens reeds uitgeschakeld was. Wervelend voetbal was er nog niet bij, maar in tegenstelling tot de vorige twee wedstrijden stond er nu wel een blok op het veld dat voor elkaar knokte. Advocaat leek op een week tijd reeds de basis voor een betere campagne voor het EK van 2012 gelegd te hebben, maar na een nederlaag op Letland (2-0) en ook thuis tegen Kroatië (vriendschappelijk) blijft de toekomst onzeker.

Met het vertrek van Dick Advocaat op 15 april 2010 werd een nieuw dieptepunt in de vaderlandse voetbalgeschiedenis geschreven. De man die het Belgische voetbal uit het moeras zou trekken verkoos na slechts zes maanden werken met de Rode Duivels de Russische roebels boven het naleven van zijn contract. Meer dan ooit oogt de toekomst van de nationale elf onzeker.