Op naar de Fed Cup 2011

De Belgische vrouwenploeg voor de Fed Cup is er op 25 april 2010 in geslaagd om de promotie naar de Wereldgroep I opnieuw af te dwingen en stilletjes wordt gehoopt om met dit droomteam naar de oppergaai te mikken in 2011.

Droom

Met vier meisjes uit de top 80 (Kim Clijsters, WTA 11, Yanina Wickmayer, WTA 12, Justine Henin, WTA 24, en Kirsten Flipkens, WTA 72) beschikt België over een aantal supertalenten die tot de beste ter wereld behoren. Sinds Clijsters en Henin op de tenniscourts zijn teruggekeerd hebben ze een boost gegeven aan het nationale team en kunnen ze dromen van een herhaling van de stunt uit 2001 toen ze de beker veroverden.

Promotie Wereldgroep I

Om de promotie naar de Wereldgroep af te dwingen moesten ze Estland opzij zetten. Op zich leek dat een koud kunstje omdat dit land geen enkele speelster in de top 100 heeft staan. Toch hadden Wickmayer en Henin het moeilijk in hun respectieve wedstrijden tegen Kanepi (WTA 126) die vorig jaar toch nog een top 20-speelster was. Wickmayer won in drie sets terwijl Henin het onderspit moest delven in drie sets. Henin die met een gebroken pink tenniste, had onverwacht moeten opdraven door afhaken van Clijsters die in haar eerste wedstrijd een peesscheurtje opliep. Aangezien laatstgenoemde het eerste duel tegen Ani (WTA 220) reeds had gewonnen, restte er Wickmayer nog enkel om Ani te kloppen om de Belgische overwinning veilig te stellen. Dit deed ze dan ook zonder ooit in problemen te komen (6-1 en 6-1).

Opgang eind vorige eeuw

Het Belgische vrouwentennis begon aan zijn eigenlijke opgang in de jaren negentig van vorige eeuw toen Sabine Appelmans (hoogste ranking WTA 16) en Dominique Van Roost-Monami (hoogste ranking WTA 9) de top 20 bereikten en zelfs de Masters speelden. In 1997 bereikte het vrouwenteam de halve finales van de Fed Cup waar in Nice tegen Frankrijk slechts in de allerlaatste set van het dubbelspel met 7-5 verloren werd.

Zege 2001

Toen de tieners Kim Clijsters (°1983) en Justine Henin (°1982) hun opgang begonnen te maken werd de basis van de zege in de Fed Cup van 2001 gelegd in 2000: de ploeg haalde de halve finale in de VSA door overwinningen tegen Australië, Frankrijk en Rusland. In de halve finale waren de Amerikaansen (Davenport, Capriati, Seles, Raymond) nog te sterk (2-1).

In 2001 was het dan toch prijs met Clijsters, Henin, Callens en Courtois. In de kwalificaties werden Duitsland, Australië en thuisland Spanje verslagen. In de finale werd Rusland (onverwacht winnaar tegen Frankrijk) met 2-1 huiswaarts gestuurd, waardoor de nationale ploeg van een klein landje de hoogste trofee in de wacht sleepte. Op dat moment bekleedde Clijsters reeds de vijfde plaats in de wereldranking, Henin de zevende.

Verlies finale 2006

In 2006 werd de finale gehaald na winst tegen Rusland en de VSA, maar tegen Italië (2-3) verloren. De ploeg was nooit volledig aangezien Henin ontbrak in de halve finale en Clijsters in de finale. Het was de laatste keer dat de twee toptalenten voor de Belgische nationale ploeg uitkwamen in hun eerste carrière.

Degradatie

Sinds 2006 haakten beide toppers af zodat het team naar Wereldgroep II degradeerde. Vooral door het ontluikend talent van Yanina Wickmayer (°1989) die als piepjonge speelster de leading lady werd van het Belgische vrouwentennis (zowel Clijsters als Henin hadden in respectievelijk 2007 en 2008 vroegtijdig hun carrière stopgezet), en met een sterke Kirsten Flipkens kon België zich in deze groep tot 2009 handhaven.

2010: nieuwe hoop

In 2010 moest uit tegen Polen gewonnen worden om niet te degraderen en in een regionale groep uit te komen zoals Nederland voordien reeds was overkomen. Polen dat met Agnieszka Radwanska (WTA 9) over een topper beschikte ging thuis toch onderuit tegen België door toedoen van een weer sterk presterende Wickmayer die de twee enkelpartijen won en een knappe Flipkens die het beslissende derde punt binnenhaalde.

Dan kwam de come back van zowel Clijsters als Henin zodat het team aanzienlijk versterkt werd. De zege tegen Estland was opnieuw vooral het werk van Wickmayer zodat uiteindelijk de promotie naar Wereldgroep I een feit werd. Ambitie is om met deze ploeg weer mee te dingen naar eindwinst in de Fed Cup in 2011.

De kwartfinale tegen de VS

6 februari 2011 was een belangrijke dag voor de nationale vrouwenploeg: dan moesten de Verenigde Staten partij worden gegeven, toch een land dat de afgelopen twee jaar de finale speelde. De Amerikaanse meisjes moesten het weliswaar doen zonder hun sterkhouders de zusjes Williams (net zoals de vorige edities trouwens), maar België was door het definitieve forfait van Henin ook onthoofd.

In de eerste wedstrijd versloeg Wickmayer de taaie Bethanie Mattek-Sands. Na een makkelijke eerste set (6-1), kon ze de tweede met de hakken over de sloot naar zich toehalen (7/6, tie-break 8-6).

Clijsters walste over Oudin (6-0, 6-4) en België sloot met een 2-0 voorsprong en een prima gevoel de eerste dag af.

Op zondag bleek Mattek-Sands een wel heel taaie brok voor Clijsters: na een eerste verloren set (6-7, tie-break 10-12), brokkelde de weerstand van de Amerikaanse stilaan af. Kim haalde het ten slotte met 6-2 en 6-1, waardoor België op een geruststellende 3-0 voorsprong kwam en de facto voor de halve finale was gekwalificeerd.

Wickmayer beschouwde de vierde wedstrijd niet als een overbodig iets en speelde een schitterende partij tegen Oudin die ze op haar beurt overklaste met 6-2 en 6-0, terwijl het duo Flipkens-Mestach zeer goed weerwerk bood aan het topteam King-Huber (3-6, 5-7).

De Gouden Uil 2010 uitgereikt

Op zondag 25 mei werd de Gouden Uil 2010 uitgereikt, een van de belangrijkste literaire prijzen voor Vlaanderen en Nederland. De literatuurprijs ging naar Cees Nooteboom met ' 's Nachts komen de vossen', terwijl Ditte Merle met 'Wild verliefd' de prijs wegkaapte binnen de jeugdliteratuur.

Het verleden

De Gouden Uil is een prijs die sinds 1995 in België wordt georganiseerd om Nederlandstalig literaire werk te bekronen. Naast het beeldje van een gouden uil dat door Ever Meulen werd ontworpen, ontvangen de laureaten een bedrag van 25 000 euro. De overige vier genomineerden gaan niet met lege handen naar huis, maar ontvangen ook 1500 euro. De Gouden Uil is het kleine broertje van de Libris Literatuurprijs en de AKO Literatuurprijs die een prijzengeld van 50 000 euro uitkeren.

De eerste Gouden Uil werd gewonnen door Adriaan van Dis (literatuur) en Anne Provoost (jeugd). Andere bekende namen op het lijstje zijn o.a. A.F. Th. van der Heijden (1997), Jeroen Brouwers (2001), Arnon Grunberg (2002, 2007) en Tom Lanoye (2003). Joke van Leeuwen (1997), Toon Tellegen (2000), Bart Moeyaert (2001) en Guus Kuijer (2005) zijn enkele populaire winnaars bij de jeugdliteratuur.

Hoe zit het in elkaar?

In feite worden er vier prijzen uitgereikt: twee Gouden Uilen (de literatuurprijs en de jeugdliteratuurprijs) en een prijs van de lezer in elke categorie. Voor elke categorie worden er door de jury vijf boeken genomineerd waartussen uiteindelijk gekozen wordt. Uitgeverijen kunnen zoveel boeken insturen als ze wensen. Hoewel aan de uitgeverijen gevraagd wordt om vooraf zelf een keuze te maken weigeren ze dat om geen enkele auteur achteruit te moeten stellen zodat de juryleden een 400-tal boeken moeten doornemen. In de praktijk betekende het dat dit jaar twee juryleden 200 boeken beoordeelden en de andere twee ook 200. De juryvoorzitter las enkel de boeken die door een eerste selectie kwamen. De met 'a' aangegeven boeken moesten door iedereen gelezen worden.

Uiteindelijk werden 17 boeken weerhouden, de zogenaamde long list, die na een uitgebreide discussie uiteindelijk werd teruggebracht tot de vijf 'finalisten'.

Dit jaar bestond de jury uit vier Belgen en een Nederlander. Jeroen Vullings was de Nederlander die de Vlamingen Sam Degraeve, Jeroen Maris, Kathy Mathys en voorzitter Guy Mortier assisteerde.

De vijf genomineerden in alfabetische volgorde

Arnon Grunberg: 'Kamermeisjes en soldaten'

Dit boek is een verzameling van Grunbergs journalistieke werk van de afgelopen jaren met bijdragen uit Libanon, Irak, Afghanistan en vanop Guantanamo over soldaten en autochtonen, terroristen en gevangenen. De kamermeisjes verwijzen naar zijn verblijf in Oostenrijk waar hij als kamermeisje werkzaam was.

Uit het juryrapport: "Wat deze bundel literaire reportages écht bijzonder maakt: Grunbergs schrijversblik, de inzet van de onverwisselbare persoonlijkheid die we uit zijn fictie kennen - zijn stijl, kortom."

Tom Lanoye: 'Sprakeloos'

Deze autobiografische familieroman spitst zich vooral toe op de geleidelijke aftakeling van Lanoyes moeder die als amateuractrice het dierbaarst dat ze bezit langzaam moet afgeven: haar spraak.

Uit het juryrapport: "Sprakeloos is geen lieflijke nostalgietrip. Lanoyes moederboek is een rauwe schreeuw, een ferme mokerslag."

Cees Nooteboom: ' 's Avonds komen de vossen'

De om zijn reisverhalen bekendstaande auteur komt hier voor de dag met verhalen die hij opduikt met oude foto's uit een doos en die allemaal met de dood te maken hebben.

Uit het juryrapport: "Elkk fragment, elke zinsnede, elke brok taal draagt -hoe schijnbaar achteloos een en ander ook geschreven lijkt- een loden urgentie in zich."

Thomas Roosenboom: 'Zoete mond'

In 'Zoete mond' wordt het conflict belicht tussen een licht autistische dierenarts en een uitbundige excentriekeling waarbij ook een witte dolfijn een rol speelt.

Uit het juryrapport: "Een genot, omdat je zelden zo'n mooi getoonzet Nederlands leest. Vrolijke Mozart lijkt het: de taal stuwt het verhaal vooruit, bekorend speels, licht en zoet."

Mensje van Keulen: 'Een goed verhaal'

In deze verhalenbundel draait het allemaal rond relaties tussen mensen waarop spaaklopende huwelijke en onverwerkte trauma's een bepalende invloed hebben.

Uit het juryrapport: "In de traditie van de allerbeste kortverhalenschrijvers laat Van Keulen het mysterie heel, wat haar verhalen een aparte vorm van suspense meegeeft."

De grote winnaar

Nooteboom triomfeerde uiteindelijk tot grote verbazing van de auteur zelf die dit helemaal niet had voelen aankomen. De jury had het over "Een boek vol verstilde verhalen op het raakvlak van leven en dood. Een superbe verkenning van de mensenziel, en van de weemoed die daar woedt. Melancholie is the name of the game, en àls begrijpen al enig inzicht biedt, dan nog geen troost."

Gesuggereerd werd dat auteurs als Grunberg en Lanoye, die geregeld bijdragen voor het tv-blad Humo leveren, minder kans maakten op de prijs omdat in de jury drie Humo-medewerkers zetelden (Mortier, De Graeve en Maris) en deze op die manier van favoritisme zouden kunnen worden beschuldigd.

Na de prijsuitreiking gaf voorzitter Guy Mortier toe dat er nog een zesde roman bij de genomineerden had moeten behoren. 'Caesarion' van Tommy Wieringa viel tot grote spijt van de jury net buiten de prijzen omdat er nu eenmaal maar vijf boeken genomineerd mochten worden.

Andere prijzen

In de categorie jeugdliteratuur ging de Gouden Uil naar Ditte Merle met 'Wild verliefd', een boek over verliefd zijnde en vrijende dieren. De jury hierover bij monde van haar voorzitter Jelle Van Riet: "'Een boek dat getuigt van lef en doorzettingsvermogen. Een boek dat de jury's kijk op de wereld heeft veranderd. Een boek dat, de jury geeft het ootmoedig toe, wel meer heeft geprikkeld dan haar fantasie."

De prijs van de lezer ging in de categorie literatuur naar Tom Lanoyes 'Sprakeloos' terwijl 'De hondeneters' van Marita de Sterck bij de jeugd uitverkoren werd.

Gelegenheidshoertjes in opmars

De crisis slaat ongenadig toe. Wie zich daarvan nog niet bewust is leeft op een onbewoond eiland en ziet niet hoe talloze bedrijven hun deuren sluiten, andere bezuinigen, herstructureren, delocaliseren en duizenden mensen afdanken. Velen komen in de armoede terecht of moeten alle hens aan dek halen om nog een menswaardig leven te leiden. Onder hen alleenstaande vrouwen die geen enkele uitweg meer zien dan prostitutie.

Waarom?

De redenen waarom vrouwen van wie je het vaak niet zou verwachten de prostitutie ingaan, zijn divers: je hebt de studentes die hun studies willen betalen, je hebt de jonge vrouwen die meer in het leven willen dan een ordinair leventje en verslingerd zijn aan luxe. Er zijn vrouwen die alleen vallen en zich financieel niet staande kunnen houden. Jonge moeders die hun kinderen alle kansen willen geven. Vrouwen van wie de man hun opgezadeld hebben met een immens hoge schuldenberg en de wanhoop nabij zijn.

De meeste onder hen hadden de keuze tussen in de goot terechtkomen of een menswaardig leven leiden. Ze kozen voor het tweede, ook al vergde dat een hele opoffering en uitzicht op een mentaal beladen bestaan.

Denk niet dat deze gelegenheidshoertjes alleen uit de laagste klassen van onze maatschappij komen. Ook brave huismoeders die een vrij luxueus leven hebben geleid maar door omstandigheden in financiële problemen zijn gekomen adverteren op het internet of in de streekkrant.

De harde werkelijkheid

Ergens moeten deze dames in staat zijn de knop omdraaien. Hun intiemste zelf te koop aanbieden is voor de meesten een aartsmoeilijke opdracht. De mannen die je ontmoet zijn niet altijd de meest aantrekkelijke. Er zijn er die zich niet verzorgen, maar ook dronkaards, geweldenaars, machtsgeile individuen. Sommige mannen ontvangen je met champagne en massage, andere verwachten dat je meteen je benen spreidt en je zonder enige vorm van tederheid helemaal aan hen overlevert. Het vergt heelwat moed om je te laten bepotelen door mannen die je helemaal niet ziet zitten. Je moet de instelling hebben om hier helemaal afstand van te nemen en je verstand op nul te zetten.

Welke mannen kruisen hun weg?

De mannen die deze dames nodig hebben, hebben vaak geen relatie. De oudste, dikste en meest afstotelijke mannen doen dan ook beroep op de hoertjes en meestal willen ze niet enkel gewone seks maar zoeken ze ook extremen die niet zelden in de sm-sfeer vallen. Willen ze een Meesteres, heb je het getroffen, omdat jij bepaalt wat er gebeurt, maar soms worden er van de Meesteressen dingen verwacht waarvoor velen een drempel over moeten. Ben je de slavin in het verhaal moet je wapenen tegen sadistisch geweld dat ver kan gaan aangezien de mannen denken dat ze je helemaal bezitten als ze je maar betalen. Omdat het extra goed betaalt gaan vele dames daarin dan ook mee, ook al kan dat in sommige gevallen mentaal uitermate belastend zijn.

Zelfstandig of in dienst?

Wie eraan begint heeft de keuze: zelfstandig opereren of zich aanmelden bij een escortebureau. De meesten kiezen voor de escorte. Zelfstandig werken heeft voordelen maar ook en vooral nadelen. Hét grote voordeel is dat je de verdiensten helemaal voor jezelf kan houden. Vraag je 100 euro per uur, dan zijn die 100 euro helemaal voor jou. De nadelen overschaduwen evenwel het grote voordeel: ten eerste moet je zelf voor een plaats zorgen waar je je klanten kan ontvangen. Als je voor je eigen stekje kiest, loop je het risico dat lieden met minder edele motieven je te pas en te onpas lastig zullen vallen. Daarenboven word je de talk of the town en ben je al snel in je buurt bekend als de vrouw van alle mannen.
Zoek je de klant bij hem thuis op, ben je helemaal aan zijn grillen overgeleverd en kan er niemand je beschermen als er je nare dingen boven het hoofd hangen.

Daarom kiezen deze vrouwen doorgaans voor een escortebureau. Als het een ernstig bureau is krijgt zij de meerderheid van de verdiensten, bijvoorbeeld 60% voor haar, 40% voor het bureau. In ruil wordt er voor haar gezorgd: men neemt dag en nacht de telefoon op, men zorgt voor de afspraken, men maakt reclame, ze krijgt een chauffeur mee die buiten wacht tot ze de klant heeft afgewerkt en ze psychologisch bijstaat als ze het even moeilijk hebt.

De verdiensten

Omdat het zo moeilijk is bijten vele vrouwen doorheen die zure appel gedurende een beperkte periode. In enkele maanden proberen ze het onderste uit de kan te halen om zo snel mogelijk hun financiële problemen het hoofd te kunnen bieden en dan stappen ze er weer uit. Zo verdienen ze makkelijk 1000 euro per week à rato van 100 à 150 euro per klant. Goede 'werkers' verdienen een slordige 4000 euro per maand minimum.

De iets of wat oudere dames die zich meer in zakenkringen begeven kunnen een hogere prijsklasse hanteren en vragen vaak 200 tot 250 euro per uur.

De markt is er

Aangezien er een grote markt is, kan elke vrouw die zich verzorgt een klantenbestand uitbouwen. Jong strekt tot voordeel, want mannen willens steeds jonger. Meisjes van 18 zijn zeer gewild zodat escortes zich uit noodzaak vaak jonger voordoen dan ze werkelijk zijn. Toch blijken ook oudere dames (30-35 jaar) steeds meer de wens uit te drukken langs die weg meer financiële armslag te krijgen. Zij komen dan ook niet in het gewone circuit terecht maar bij bureaus die zich vooral op zakenlui toespitsen die meer dan een snelle wip willen, maar een klasserijke dame die hen kan begeleiden op een zakenreis of een chic diner.

Nood breekt wet

Prostituees, hoeren, escortes, noem je zoals je wil, worden nog steeds met de rug aangekeken. Ofschoon de doorsnee man op een bepaald moment in zijn leven wel eens een afspraak heeft gemaakt, kijkt hij neer op deze vrouwen. Ze worden nog altijd beschouwd als de (noodzakelijke) onderkant van de wereld. Vandaar dat er nog steeds een taboe op het beroep rust en weinigen er ook openlijk voor durven uitkomen dat ze erin gesukkeld zijn. Nu de crisis zo hard toeslaat is het voor velen evenwel de enige uitweg om het hoofd boven water te houden.

Waarvoor staat Herman Brusselmans?

Je draagt hem op handen of je kotst van hem, maar één ding is zeker: Herman Brusselmans (°1957), bij zijn debuut de 'Oppergod der Vlaame letteren' genoemd, laat niemand onberoerd. Niet door zijn teksten, niet door zijn uitspraken, niet door zijn voorkomen, niet door zijn gedrag. Waarvoor staat hij?

Makkelijk schrijven

Op een bepaald ogenblik dacht Brusselmans erover om met schrijven te stoppen. Hij had het wel stilaan gehad. Minstens één boek per jaar produceerde hij, hij figureerde in diverse tv-programma's, kwam geregeld op de radio en er ging geen week voorbij of hij stond wel in een of ander tijdschrift, of een krant met een interview of column.

Maar snel kwam hij terug op zijn beslissing. Immers, het schrijven zit hem in het bloed. Hij vertrekt vaak van een titel en een eerste zin en dan rolt het verhaal er vanzelf uit. 'Ik modder maar wat aan', zegt hij. 'En ik zie wel waar ik uitkom.' Zo schrijft hij een boek makkelijk in een paar weken, maximum enkele maanden. Vandaar een hoge productie, een boekenberg, die elk jaar een stukje hoger wordt. Op een kleine dertig jaar heeft de man al meer dan vijftig titels achter zijn naam staan.

Het talent waarmee hij gezegend werd heeft hij in zekere mate zelf ontwikkeld, meent hij, omdat hij enorm veel schrijft en zichzelf daardoor naar een hoger niveau heeft getild.

Amusement

In de eerste plaats wil Brusselmans met zijn geschriften amuseren. Zijn werk springt er dan ook uit door zijn vlotte, ietwat provocerende stijl met een hoog humorgehalte. Brusselmans is niet gediend met billenkletsenhumor à la de tv-serie 'De Kampioenen'.

De factor amusement zit hem vaak in het opvoeren van een bekend iemand in zijn romans. Meer dan zijn fictieve personages kan hij daardoor makkelijker iets losmaken bij zijn lezers. Hij plaatst ze in grappige situaties of zet ze in hun onderbroek door uithalen naar hun kleine kantjes. Het belachelijk maken van anderen zit er bij Brusselmans ingebakken, maar is dat ook geen amusement vraagt hij zich af? In de middeleeuwen had je al teksten die het niet aan schamperende directheid ontbrak. Dit polemische en satirische in zijn werk spreekt een groot publiek aan.

Doorheen de jaren is de schrijver wel iets voorzichtiger geworden met zijn uitspraken. Na enkele processen die bekende Vlamingen tegen hem inspanden en hoge bedragen schadevergoeding eisten (modeontwerpster Ann Demeulemeester kreeg in het jaar 2000 100.000 frank schadevergoeding na een kwetsende aanval in zijn roman 'Uitgeverij Guggenheimer'), besliste de schrijver het wat rustiger aan te doen en zijn uithalen wat omfloerster te doen, wat niet belette dat een redactrice van Libelle hem weer voor de rechter daagde in 2007.

De idioot

In zijn romans spelen idioten de hoofdrol. Je vindt ze overal, je ontmoet ze elke dag, het is dan ook interessanter om zulke mensen als personage uit te spelen. Je omringt ze met gelijkaardige types en zo creëer je hilarische toestanden. De ik-persoon is altijd een schlemiel met een zekere intelligentie, maar die de domste dingen eerst doet of in de onnozelste situaties terechtkomt.

In zekere zin zijn we zelf idioten, vindt de auteur, en doen we allemaal wel eens idiote dingen. Hijzelf in de eerste plaats. Wie iets niet snel doorheeft heeft, heeft een zekere vorm van idiotie in zich. Het heeft allemaal te maken met direct verstand. Wie het huwelijk instapt op basis van fysieke aantrekkingskracht en niet nagaat of je wel voldoende gemeenschappelijke punten hebt om een levenslange verbintenis aan te gaan is een idioot.

Deze zogenaamde idioten zet hij in een hedendaagse setting, de kapitalistische maatschappij waarin ieder individu de grootst mogelijke vrijheid heeft en daardoor eigenlijk de mogelijkheid heeft om zich in de gekste situaties te werken. Het zijn ook vaak personages die hun walging voor het burgerdom niet onder stoelen of banken steken.

Niettegenstaande hij zichzelf ook een zekere vorm van idiotie toedicht, zijn zijn boeken niet autobiografisch (hooguit 30% mag men op hemzelf terugvoeren) en mag men de ik-figuur niet met hem vereenzelvigen.

Woede

Dé grote drijfveer van Brusselmans is woede om bepaalde onrechtvaardigheden die het kapitalistisch systeem hebben veroorzaakt. Als voorbeeld haalt hij de komiek Jacques Vermeire aan die door eigenlijk onzin te verkopen in populaire programma's de status van vedette heeft bereikt en een welstellend leven leidt.

Brusselmans hakt graag in op mensen die een zekere status hebben bereikt door in feite weinig of niets te presteren. Door de populaire toer op te gaan halen ze daar een ongezien profijt uit, terwijl mensen die met dingen bezig zijn die er werkelijk toe doen, geminacht worden of niet het respect en de waardering krijgen die ze verdienen. Als anderen dat durven aanklagen worden ze met de vinger gewezen (waarmee hij eigenlijk naar zichzelf verwijst).

Deze woede kenmerkt ook zijn personages. Achter alle boeken zit een gestalte van de schrijver verborgen. In de woede van Brusselmans' idioten, die niet van enige paranoia gespeend zijn, zou wel eens veel meer de schrijvers stem kunnen doorklinken dan hij doet uitschijnen.

De media

Hoewel Brusselmans een mediatieke figuur is en te pas en onpas opduikt in allerlei programma's op tv en de radio, meent hij niet dat dit een invloed op zijn boekenverkoop heeft. Op tv wordt hij bijvoorbeeld opgevoerd als voetbalkenner waardoor er geen koppeling is met zijn romans. De literaire figuur Brusselmans komt minder aan bod behalve in de gespecialiseerde programma's.

Het is dan ook niet zijn bedoeling om in de media te komen om meer te verkopen, wat niet nalaat dat hij een dankbare figuur is om op te voeren, aangezien de schrijver er bekend om staat provocerend uit de hoek te komen of om op een soms platvloers manier zijn mening over zijn (bekende) medemens kenbaar te maken.

De Koningin Elisabethwedstrijd voor piano 2010

Mei is voor klassieke-muziekliefhebbers elk jaar weer een maand om naar uit te kijken, vermits dan de Koningin Elisabethwedstrijd wordt georganiseerd. Voor de zestiende keer was dit jaar de piano aan het feest tussen 3 mei en 29 mei. Tot 14 juni hebben de laureatenconcerten nog plaats.

Om de drie jaar

De piano is het instrument waarmee de Koningin Elizabethwedstrijd door het grote publiek wordt geïdentificeerd. Grote namen als Vladimir Ashkenazy, Andrei Nikolsky, Frank Braley, Severin von Eckardstein en Anna Vinnitskaya sieren de erelijst en staan in het publiek geheugen gegraveerd. Daar waar de wedstrijd in het verleden om de vier jaar werd georganiseerd, omdat er één jaar werd tussengelaten, is dit nu teruggebracht naar drie jaar en zonder onderbreking. Dus na de zang (2008) en de viool (2009) was dit jaar de piano opnieuw aan de beurt en net zoals bij vorige edities merkte men hoe het niveau steeds meer de hoogte ingaat.

Hoe worden de kandidaten geselecteerd?

Op basis van een ingezonden dvd-opname selecteerde de jury onder het voorzittersschap van Arie Van Lysebeth de kandidaten. Dit jaar werden zodoende 83 kandidaten weerhouden die in de eerste ronde aantraden. Er werden er niet minder dan 21 uit Korea geselecteerd en in verhouding was Europa ondervertegenwoordigd. Immers, dé grote talenten worden in Azië klaargestoomd en Korea spant daar de kroon. Wie in dat land met muzikale ambities zit, wordt door zijn omgeving en de overheid gesteund. Het wordt door specialisten bevestigd: de opleidingen in Korea zijn van een ontstellend hoog niveau zodat de toevloed van Koreanen naar deze wedstrijd zeker niet onverwacht is en in de toekomst nog zal toenemen.
Voor Rusland haalden 16 kandidaten de eerste ronde. Ook drie Belgen mochten acte de présence geven: Nicolas Franco uit Ciney, Stephanie Proot uit Bottelare en John Gevaert (de broer van atlete Kim) uit Mechelen. Voor onze landgenoten was het een schier onmogelijke opdracht daar in de vorige editie niet minder dan vijf Belgen de halve finale haalden en Liebrecht Vanbeckevoort uiteindelijk een schitterende zesde plaats wegkaapte. Voor Nederland haalde Hannes Minnaar het wat een unieke prestatie was, aangezien het sinds 1983 (met Rian De Waal, die toen zevende eindigde) geleden was dat een Nederlander nog de laatste week haalde.

De eerste ronde

Deze ronde ging tussen 3 tot 8 mei door. Elke kandidaat moest een programma van 20 minuten brengen met werken of fragmenten van werken die door de jury uit de voorbereide werken koos. Daaronder vijf etudes van diverse componisten uit de muziekgeschiedenis, één prelude en een fuga uit ‘Das Wohltemperiertes Klavier’ van J.S. Bach en een werk naar keuze dat niet in eventuele volgende rondes mocht worden meegenomen.

De halve finale

Deze ging door in de week van 10 tot 15 mei. In deze fase bleven er nog 24 gelukkigen over. Jammer genoeg haalde geen enkele Belg het, maar de verrassende Hannes Minnaar wel. Naast de Nederlander kwalificeerden zich onder andere zes Russen, vijf Zuid-Koreanen, vier Amerikanen, twee Bulgaren en twee Japanners.

Elke sessie bestond uit twee delen: zo kwamen er telkens vier kandidaten aan bod. De eerste twee speelden een concerto van Mozart terwijl de andere twee een recital gaven. Het recital dat ongeveer 50 minuten in beslag nam bestond uit het onuitgegeven verplichte werk dat door Jean-Luc Fafchamps werd gecomponeerd en een recital bestaande uit een klassieke sonate en een of meer werken naar keuze. De jury koos dan welk recitalprogramma de kandidaat moest uitvoeren.

De kandidaten werden begeleid door het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie, o.l.v. Paul Goodwin.

De finale

In de week van 24 tot 29 mei speelden elke avond twee finalisten. De vijf Zuid-Koreanen uit de halve finales slaagden er allen in om de finale te bereiken. Ze werden aangevuld door twee Russen, een Japanner, een Amerikaanse, een Bulgaar, een Let en onze Nederlander Hannes Minnaar.

Hun programma bestond uit een sonate van Haydn, Mozart, Beethoven of Schubert, een speciaal voor deze wedstrijd geschreven onuitgegeven werk en een concert naar keuze. Voor de begeleiding zorgde het Nationaal Orkest van België onder leiding van de Amerikaanse Marin Alsop die hiermee de eerste vrouwelijke dirigent in de geschiedenis van de wedstrijd werd en voor een puike prestatie zorgde.

Het plichtwerk werd gekozen uit de inzendingen voor de compositiewedstrijd die in 2009 werd uitgeschreven. Deze keer werd gekozen voor ‘Target’ van de Zuid-Koreaanse componist Jeon Minje (23 jaar!).

Op zaterdagavond 29 mei traden de laatste twee kandidaten aan waarna de officiële proclamatie van de uitslag door voorzitter Van Lysebeth plaatsvond. In de jury zaten grootheden als Abdel Rahman El Bacha, David Lively en Tamàs Vàsàry.
Het uiteindelijk verdict luidde als volgt:

1. Denis Kozhukhin (Rusland)
2. Evgeni Bozhanov (Bulgarije)

3. Hannes Minnaar (Nederland)
4. Yury Favorin (Rusland)
5. Tae-Hyung Kim (Zuid-Korea)

6. Da Sol Kim (Zuid-Korea)

De andere zes kandidaten werden gezamenlijk geproclameerd en niet gerangschikt volgens een puntensysteem maar volgens alfabet.

De publieksprijs van de Canvas-kijkers (Canvas is het tweede openbare tv-net waarop de wedstrijd live werd uitgezonden) ging eveneens naar de Russische laureaat.

De uitlopers

Na de bekendmaking van de winnaars zijn er nog twee concerten voorzien: op 10 juni het traditionele laureatenconcert in het Paleis voor Schone Kunsten van Brussel met het Orchestre philharmonique de Liège Wallonie-Bruxelles, o.l.v. Jean-Pierre Haeck.

Op 14 juni volgt dan het slotconcert met de eerste, tweede en derde laureaat van de wedstrijd in het Paleis voor Schone Kunsten van Brussel en dit met de begeleiding van de Filharmonie (Royal Flemish Philharmonic), o.l.v. Jaap van Zweden.

Traditioneel zal er een cd-box worden uitgebracht met de mooiste momenten van de wedstrijd die vanaf zaterdag 5 juni verkrijgbaar zal zijn.

Kroonprins Filip heeft zijn eigen munt

Munten verzamelen is een leerrijke hobby omdat je er veel door opsteekt van de (wereld)geschiedenis. Het kan maar hoeft niet noodzakelijk een dure hobby te zijn als je weet wat je koopt. Met de uitgave van een speciale munt ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van Belgisch kroonprins Filip weet de verzamelaar wat hem te doen staat: snel handelen is de boodschap.

Een gouden munt van 100 euro

Speciale munten worden door elke Europese lidstaat die de euromunt gebruikt op eigen initiatief uitgegeven. Ze worden geslagen ter herdenking van een bijzondere persoon of een historische gebeurtenis of een bijzondere actuele gebeurtenis. Omdat prins Filip op 15 april 2010 vijftig jaar is ontwierp Luc Luycx een gelegenheidsmunt: op één zijde staat de beeltenis van de prins en de jaartallen 1960-2010. Op de andere zijde vindt men de kaart van de Europese Unie met daarrond twaalf sterren. Deze verwijzen niet naar het aantal aangesloten Eurolanden maar staan symbool voor de perfectie en de eenheid. Daarnaast zijn ook de nominale waarde van de munt en de landsaanduiding vermeld. De munt wordt slechts op tweeduizend exemplaren geslagen zodat verzamelaars er snel bij moeten zijn.

Bedoeling van zo'n speciale munt is ze niet in het handelscircuit te brengen aangezien de aankoopwaarde meer dan het dubbele is van de nominale waarde.

Recente Belgische gelegenheidsmunten

Recentelijk werden nog enkele interessante munten uitgebracht. In 2009 werd ter gelegenheid van Koning Albert II zijn 75ste verjaardag een zilveren munt van 10 euro geslagen en voor de 50ste huwelijksverjaardag van Albert en Paola een gouden munt ter waarde van 100 euro.

Eveneens in 2009 werd ter gelegenheid van de heiligverklaring van pater Damiaan een zilveren muntstuk van 20 euro geslagen. Deze was bijzonder omdat er het beroemde portret van Damiaan op geslagen werd waarop de eerste tekenen van melaatsheid konden worden vastgesteld. Ook vinden we er afbeeldingen van zijn geboortehuis te Tremelo en de door de melaatsen gebouwde Sint-Philomenakerkjes in Molokai op terug.

Nederlandse euromunten

In Nederland worden geregeld herdenkingsmunten van 2, 5 of 10 euro uitgegeven. Speciaal voor verzamelaars slaat men er bijzonder mooie exemplaren die men de proofmunten noemt. Het betreft hier vaak zowel zilveren als gouden munten die in een speciale cassette worden aangeboden. Zo werden er de laatste jaren bijvoorbeeld munten uitgegeven ter gelegenheid van de vierhonderdste geboortedagviering van Rembrandt (2006) en van Michiel Adriaenszoon de Ruyter (2007), maar ook gebeurtenissen als de tiende verjaardag van de Economische en Monetaire Unie in 1999 was een goede aanleiding om een herdenkingsmunt van 2 euro te slaan.

Andere landen

Elk Euroland beslist souverein welke speciale munten er worden geslagen. Twee heel interessante munten werden de afgelopen jaren uitgegeven: zowel een gouden als een zilveren munt werden in Frankrijk geslagen bij de viering van de 125ste verjaardag van de geboorte van Coco Chanel en in Groot-Brittanië werd een speciale gouden munt geslagen naar aanleiding van de 500ste verjaardag van de troonsbestijging van Hendrik VIII met zijn beroemde portret uit 1545. Deze munt is gebaseerd op een originele munt uit de 16de eeuw waarop de slagzin 'By the Grace of God King of England France Lord of Ireland' stond vermeld.

Welke edele metalen?

Geschiedkundig waren het goud en het zilver de populairste metalen voor het slagen van munten, maar daar deze metalen intussen zo duur zijn geworden, worden deze nog slechts gebruikt voor speciale munten.

Hoewel het goud in de oudheid veel werd gebruikt, is het zilver het meest gebruikt door de eeuwen heen (vanaf 700 voor Christus). Vandaag de dag worden goedkopere metalen gebruikt en worden goud en zilver steeds gelegeerd met andere metalen waarvan koper het populairst is. De waarde van de munt wordt dan ook bepaald door de gebruikte metalen en legeringen.